wg obrazu Hermanna Johanna Ernsta Gemmela (1813–1868), 1842, lit. August Carl Haun (1815–1894), wyd. Königliches litographisches Institut zu Berlin, po 1847
papier, litografia; brak danych; [32,1 x 46,2 cm wg innej odbitki]
historia: dawne zbiory zamkowe; zakup w okresie 1908–1911; dalsze losy nieznane
data utraty dzieła: nieznana
Romantyczna weduta ukazująca od południowego zachodu miasto Kwidzyn malowniczo położone na skarpie, w zakolu rzeki Liwy. Na pierwszym planie kompozycji, w Pradolinie Wisły, rozciągają się pola porośnięte trawą, ulistnionymi krzewami i drzewami. Po lewej stronie, tuż przy krawędzi pola widoku, pasą się krowy. Sztafaż ten nie tylko ożywia kadr, ale i zarazem buduje przeciwwagę dla widocznej na wzniesieniu potężnej, historycznej zabudowy miasta; tworzy idylliczny nastrój wyciszenia i spokoju. W partii centralnej kompozycji piętrzy się strukturą różnorodnych form sprzężony ze sobą, zwarty zespół architektoniczny. Pośrodku stoi majestatyczny zamek kapituły pomezańskiej, który w roku 1798 utracił dwa skrzydła (południowe i wschodnie). Od południa przylega doń potężna katedra św. Jana Ewangelisty znaczona na granicy z warownią (przy nieistniejącym wschodnim skrzydle) wysoką wieżą nakrytą namiotowym dachem. Poza lico elewacji zachodniej wychodzi wieża ustępowo-sanitarna zwana Gdańsko. Prowadzi do niej ponad pięćdziesięciometrowy, murowany ganek wsparty na pięciu wysokich arkadach. Po lewej (północnej) stronie, na skarpie, w obrębie dawnego przedzamcza, widocznych jest zza drzew kilka domów. Jednym z nich jest zapewne pałac generała rosyjskiego Wilhelma Fermora, który zbudowano w latach 1758–1762, podczas wojny siedmioletniej, a później wielokrotnie rozbudowywano. Przez prawie dwa stulecia, od 1773 do 1945 roku, mieściła się tu siedziba Regencji Kwidzyńskiej. Od południa, po prawej stronie kadru rozciąga się Stare Miasto z zabudową mieszkalną, spichlerzami oraz usytuowanym w centrum rynku nieistniejącym dziś ratuszem ,znaczonym tu strzelistą wieżą z barokowym hełmem.
Zakupiona na przestrzeni 1908–1911 roku przez malborskie Towarzystwo Towarzystwa Odbudowy i Upiększania Zamku Malborskiego (Verein für die Herstellung und Ausschmückung der Marienburg) litografia autorstwa berlińskiego malarza zabytków architektury i litografa (specjalizującego się od 1847 roku w reprodukcji widoków architektonicznych) Augusta Carla Hauna, wychowanka Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie, powstała według obrazu pruskiego malarza wedut i architekta Hermanna Gemmela. Artysta ten namalował swoją pracę najprawdopodobniej około roku 1842 i sprzedał ją rok później na wystawie zorganizowanej przez Królewieckie Towarzystwo Sztuki (Königsberger Kunstverein).
(opr. J. Lijka)
Geschäftsbericht des Vorstandes des Vereins für die Herstellung und Ausschmückung der Marienburg für die Zeit vom 1. Oktober 1908 bis zum 1. Oktober 1911, Danzig 1911, s. 7.