Witraż „Fryderyk Barbarossa” z Wielkiego Refektarza

proweniencja: Berlin?

warsztat: Franz Lauterbach

technika: witrażownictwo

materiał: szkło, ołów

data powstania: 1908−1909 r.

data utraty dzieła: lata 1945−1960

Witraż o wymiarach 55 x 158 cm, złożony z 3 kwater, oprawiony w prostokątną, drewnianą ramę z dwoma  zawiasami i zawieszony na hakach prawego ościeża okna nr 8 po zachodniej stronie sali (patrz: rzut).

Pełnopostaciowy wizerunek Fryderyka Barbarossy (ok. 1122−1190), króla niemieckiego i cesarza rzymskiego. Dojrzały mężczyzna z ciemną brodą ukazany z profilu, zwrócony w lewo. Ubrany w zbroję płytową i kolczugę z kapturem kolczym, na który nałożony jest hełm typu łebka i korona. Biodra opięte pasem z przytroczonym doń sztyletem, na nogach stalowe nagolenniki i ostrogi. Prawa ręka ugięta w łokciu i uniesiona do góry. Lewa trzyma miecz w pochwie wsparty na ziemi. Na wysokości lewego barku ukośnie ustawiona, dwubarwna tarcza z herbem dynastii Hochenstaufów – trzema lwami jeden nad drugim. Powyżej, z lewej, hełm i klejnot herbowy – głowa lwa. Z prawej nieczytelna inskrypcja, druga poniżej stóp. Tło wypełnione niewielkimi, prostokątnymi polami.

Jeden z witraży wchodzących w skład zespołu prezentującego poczet „Najlepszych Bohaterów” – cyklu ikonograficznego stworzonego ok. 1902 r. przez Conrada Steinbrechta z zamiarem wykorzystania w oknach  Wielkiego Refektarza, nawiązującego do znanego w średniowieczu motywu „Dziewięciu Bohaterów”.

Lit.: Geschäftsbericht des Vorstandes des Vereins für die Herstellung und Ausschmückung der Marienburg für die Zeit vom 1. Oktober 1902 bis zum 1. Oktober 1905, Danzig 1905, s. 5; R. Rząd, Zespoły heraldyczne w dekoracji Wielkiego Refektarza na Zamku Średnim w Malborku w XIX i XX wieku, Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego, Nowa Seria, t. 1 (12), 1993, s. 121−123.

(oprac. R. Rząd)