Conrad Steinbrecht urodził się 22 września 1849 roku w Tangermünde nad Łabą (Altmark – Stara Marchia). Był synem pastora kościoła św. Stefana. Naukę rozpoczął w Gimnazjum Mariackim w Magdeburgu. Po maturze trafił jako ochotnik na rok do armii pruskiej. Służył jako podoficer w 4 turyngskim pułku piechoty w Torgau. Za udział w kampanii przeciw Francji (1870) odznaczony został medalem pamiątkowym. W latach 1871-74 studiował architekturę w Królewskiej Akademii Rzemiosł (Königliches Gewerbeakademie) w Berlinie, przekształconej wkrótce w Królewską Wyższą Szkołę Techniczną w Charlottenburgu. Jednym z jego wykładowców był profesor Friedrich Adler (1827-1908), znawca gotyku ceglanego północnych Niemiec, a w latach 1874-81 kierownik niemieckich prac archeologicznych na terenie starożytnej Olimpii. On też zaproponował Conradowi Steinbrechtowi udział w tych badaniach.
W 1880 roku, bezpośrednio po awansie na rządowego mistrza budowlanego (Regierungsbaumeister), odbył podróż naukową po dawnych Prusach Zakonnych. Dotarł też do Malborka (1-5 września), lecz przede wszystkim zapoznał się dokładnie z zabytkami Torunia, czego efektem stała się monografia „Thorn im Mittelalter”. Praca ta wywarła wielkie wrażenie na przełożonym Steinbrechta, ministrze wyznań religijnych Gustawie von Gossler, który 29 kwietnia 1882 roku powierzył mu kierownictwo prac na zamku w Malborku.
Pod koniec 1882 roku Steinbrecht opracował wstępny projekt rekonstrukcji Zamku Wysokiego. Zarówno ta koncepcja jak i każda kolejna trafiały do Gdańska, gdzie były zatwierdzane przez rejencyjnego radcę budowlanego. Następnie przesyłano je do Berlina, gdzie w Wydziale Spraw Budowlanych Ministerstwa Robót Publicznych podobnej akceptacji udzielał tamtejszy radca budowlany. Zasadą, której Steinbrecht zawsze przestrzegał było: „żaden krok w innym duchu niż historyczny”. Wzorcowym przykładem takiego postępowania może być sposób odbudowy sklepienia Kapitularza. Znalezione w gruzie średniowieczne detale po drobiazgowych badaniach i inwentaryzacjach zostały bezbłędnie dopasowane do swoich pierwotnych miejsc we wnętrzu sali.
W ramach wielkiej restauracji zamku malborskiego w 1898 roku zakończono odbudowę i wyposażanie Zamku Wysokiego, w 1900 skrzydła wschodniego Zamku Średniego, w 1906 Wielkiej Komturii, w 1913 Infirmerii, a w 1916 Wielkiego Refektarza. W 1918 zamknięto zasadniczą restaurację zewnętrznych murów obronnych zespołu zamkowego. Zaznaczyć należy, że wszystkie roboty budowlane prowadzili rzemieślnicy malborscy. Firmom i artystom z zewnątrz zlecano prace wyposażeniowe i dekoratorskie. Ideą Steinbrechta była nie tylko restauracja zamku w duchu średniowiecznym. Ważną częścią było też aranżowanie wnętrz poprzez zabytki gotyckie i nowożytne, a także liczne kopie obiektów pochodzących z europejskich zamków i kościołów. Odrębną działalnością stało się kolekcjonerstwo, dzięki któremu na zamku pojawiły się różne zbiory dzieł sztuki: malarstwo i ryciny, militaria, numizmaty, detal architektoniczny.
Efektem prac badawczych Steinbrechta były dzieła na temat architektury zakonu krzyżackiego, artykuły poświęcone pracom restauracyjnym oraz wielokrotnie wznawiane przewodniki po zamku malborskim. Jako wybitny architekt i konserwator miał także duży wpływ na konserwację innych zabytków architektury w Prusach (Chełmża, Lidzbark Warmiński, Radzyń Chełmiński, Lochstedt).
W kwietniu 1921 roku, ze względu na zły stan zdrowia Conrad Steinbrecht przeszedł na emeryturę, przekazując urząd Bernhardowi Schmidowi. Zmarł 3 lipca 1923 roku po jednym z silniejszych ataków apopleksji, na którą chorował od kilku lat. Pochowano go na cmentarzu przy kościele św. Jerzego w Malborku. Jego grób nie zachował się.
(oprac. A. Dobry)
