Proweniencja: Chiny, dynastia Qing, okres Yōngzhèng (1722–1735) i Qiánlóng (1735–1796).
Warsztat: nieznany, prawdopodobnie z okolic Shenyang (Mandżuria)
Detal architektoniczny; glina palona; odciskanie w matrycy, obróbka ręczna, szkliwienie na kolor intensywnie żółty, wypalanie.
Wymiary: przypuszczalna wys. 35,5 cm (dane na podstawie porównania z artefaktami ze zbiorów Museum für Ostasiatische Kunst w Kolonii, zob.: E. Fuchs, Dachreiter und verwandte chinesische Keramik des XV. Bis XVIII Jahrhunderts, München [b.r.]).
Sygnatury, napisy: brak
Nr przedwojenny inw.: nieznany
Data utraty dzieła: l. 1945–1961
Obecne miejsce przechowywania, inw.: relikt dachówki znajduje się w zbiorze pomocniczym kolekcji detal architektoniczny i przechowywany jest wraz z zabytkowym materiałem rewindykowanym w 1964 roku z Politechniki Gdańskiej.
Dachówka pochodziła z daru chińskiego księcia regenta Zàifēnga (1883–1951). Jej widok został utrwalony w 1908 roku na fotografii wnętrza magazynu detali architektonicznych w Sali Dwukominowej, wówczas nazywanej Spichlerzem na Zamku Wysokim.
Dachówka korytkowa, typ gąsior, na grzbiecie której umieszczono pełnoplastyczną figurkę fantastycznego ptaka fenghuang, nazywanego ptakiem Ho lub chińskim feniksem. Niewielki korpus ptaka z przodu wsparty był na dwóch masywnych nogach zakończonych szponami, a z tyłu na szerokim, blokowym ogonie opuszczonym w dół. Do korpusu przylegały skrzydła o kształcie migdała, łączące się z tyłu tułowia, nieznacznie opadając na ogon. Jajowata głowa ptaka z masywnym, lekko zakrzywionym dziobem i fantazyjnym grzebieniem oraz trójkątnym czubem była mocno osadzona na niskiej, ale nieco wygiętej szyi, po grzbiecie której faliście schodziły długie pióra, zakręcone na końcach.
Cała bryła ptaka opracowana była bardzo dekoracyjnie techniką nakładek i rytych ornamentów.
Ikonografia: Feniks był drugim z czterech najważniejszych zwierząt w chińskiej mitologii obok smoka, żółwia i jednorożca). Królem wszystkich istot upierzonych. Pierwotnie symbolizował wiatr, później – cesarzową (zob.: W. Eberhard, Symbole chińskie. Słownik, Kraków 1996).
(oprac. dr B. Pospieszna)
Marienburg Baujahr, 1908, il. 3.
Relikt dachówki, zbiory MZM (fot. B. Pospieszna).