Grafika Gabriela Bodenehra Starszego z „Curioses Staats und Kriegs Theatrum in Polen”, 1722 r.

autor: Gabriel Bodenehr Starszy (1664–1758 lub 1673‒1765)

rycina: „Eigentlichen Abbildung wie A° 1657 den 27. Febr. Die Schweden den Weixel Damm durchstochen ū. Den ganzen Danziger Werden unter Wasser gesetzt; samt umliegender Gegend”, (ca 1:20 000)

materiał: papier

technika: miedzioryt podkolorowany

wymiary: 31×17 cm

dawny numer inwentarzowy: Inw. HMM 2376

data utraty dzieła: po 1945 r.

W 1934 roku Muzeum Regionalne w Kwidzynie weszło w posiadanie grafiki Gabriela Bodenehra Starszego z dzieła Curioses Staats und Kriegs Theatrum in Polen, durch unterschiedliche Geographische, Topographische und Historische Land-Carten, Grundrise und Prospect, Erläutert, Augsburg [po 1709–1730]. Wartość grafiki oszacowana została na 10 marek. Był to dar Bickella mieszkańca Kwidzyna.

Był to album rycin wykonanych w technice miedziorytu. Niektóre z nich były, tak jak ta zaginiona podkolorowane. Oprócz map Królestwa Polskiego i planów większych miast zawierał też tablicę genealogiczną królów oraz rozkładane widoki: Krakowa, Warszawy, Piotrkowa Trybunalskiego, Kamieńca Podolskiego, Wilna, Grodna, Lublina, Zamościa, Jasnej Góry, Elbląga, Królewca, Torunia, Gdańska, twierdzy Wisłoujście. Plany Poznania, Warszawy, Brześcia, Krzyżtopora i Malborka. Było to poniekąd dzieło kompilacyjne, gdyż opierało się na skopiowanych planach czy grafikach zamieszczonych w innych, wcześniej wydanych pracach, które zyskały popularność, jak np. plan Warszawy z pracy Erika Dahlberga z 1656 roku.

Wybranym rycinom towarzyszyły komentarze, bądź opisy objaśniające uwidocznione wydarzenie historyczne, np. z przebiegu potopu szwedzkiego lub inne, jak zaraza w Warszawie w 1708 roku. I tak być może było z zaginioną ryciną ze zbiorów kwidzyńskich, na której ukazano epizod działań wojennych w dniu 27 lutego 1657 roku w okolicy „Głowy Gdańskiej” i wsi Kiezmark, gdzie wojska szwedzkie przerwały wał przeciwpowodziowy na Wiśle i zalali część depresyjną Żuław. Niektóre ryciny były wydawane jednostkowo i być może kwidzyńska również. Te pojedyncze, najczęściej podkolorowane egzemplarze nie miały z boków komentarzy.

(oprac. dr B. Pospieszna)