Straty w zakresie numizmatyki, cz. 1

Jak już pisaliśmy wcześniej, przedwojenny gabinet numizmatyczny w malborskim zamku powstał w XIX w. za sprawą działalności Towarzystwa Odbudowy i Upiększania Zamku Malborskiego (niem. Verein für die Herstellung und Ausschmückung der Marienburg), powołanego w marcu 1884 r. (więcej TUTAJ). Utworzenie zbioru miało związek z przekazaniem w 1891 r. przez tajnego radcę sanitarnego w Berlinie – dr. Karla Adama Maxa Jaqueta, ówczesnemu przewodniczącemu zarządu dr. Gustawowi von Gosslerowi – kolekcji ponad 5000 numizmatów jako dar dla Towarzystwa.

Na podstawie katalogu zbioru pt. Die Münzen- und Medaillen-Sammlung in der Marienburg, opracowanego przez Emila Bahrfeldta, przy współpracy dr. Jaqueta oraz opiekuna zbiorów z ramienia Towarzystwa – Wilhelma Schwandta, możemy ustalić zakres poniesionych strat. Znane są także wizerunki niektórych monet – część z nich zilustrowano w części katalogowej, inne natomiast umieszczono na tablicach załączonych do wydawnictwa. Poniżej przedstawiamy wykaz monet zewidencjonowanych w pierwszym tomie katalogu, który opisywał m.in. monety zakonu krzyżackiego od XIII w. do 1525 r., monety lenne pruskie z lat 1525−1618 oraz monety Brandenburgii z lat 1618−1701.

Monety krzyżackie od XIII w. do 1525 r. – 1107 szt., w tym:

• Brakteaty krzyżackie – 120 szt.
• Półskojce, Winrych von Kniprode – 11 szt.
• Kwartniki, Winrych von Kniprode – 24 szt.
• Szelągi, Konrad Zollner von Rothenstein – 3 szt.
• Szeląg, Wilhelm von Helfenstein (namiestnik?) – 1 szt.
• Szelągi, Konrad von Jungingen – 115 szt.
• Szelągi, Ulrich von Jungingen – 66 szt.
• Szelągi, Heinrich von Plauen – 46 szt.
• Dukaty (kopie), Heinrich von Plauen – 2 szt.
• Szelągi, Herman Gans (namiestnik?) – 3 szt.
• Szelągi, Michael Kuchmeister von Sternberg – 294 szt.
• Szelągi, Paul von Russdorf – 59 szt.
• Szelągi, Conrad von Erlichshausen – 25 szt.
• Szelągi, Ludwig von Erlichshausen – 24 szt.
• Szelagi, Heinrich Reuss Graf von Plauen (namiestnik) – 12 szt.
• Szelagi, Heinrich Reffle von Richtenberg – 66 szt.
• Szelagi, Martin Truchsess von Wetzhausen – 97 szt.
• Szelągi, Johann von Tiefen – 36 szt.
• Grosze, Johann von Tiefen – 14 szt.
• Grosze, Freiedrich Sachsen – 9 szt.
• Grosze, Albrecht Hohenzollern – 56 szt. (1513 – 2 szt.; 1514 – 2 szt.; 1515 – 27 szt.; 1516 – 11 szt.; 1517 – 2 szt.; 1518 – 1 szt.; 1519 – 3 szt.; 1520 – 5 szt.; 1520 Trippelgroschen – 3 szt.)
• Ćwierćtalar, Albrecht Hohenzollern – 6 szt. (1520 – 3 szt.; 1521 – 3 szt.)
• Klipa ćwierćtalara, Albrecht Hohenzollern – 1 szt.
• Monety i medale rodu Hohenzollernów (1525−1618) – 268 szt.
• Monety i medale brandenburskie (1618−1701) – 541 szt.

RAZEM: 1916 szt.

(oprac. J. Czarnowska)