Proweniencja: Prusy Zachodnie, Krockow (dziś Krokowa w powiecie puckim).
Datowanie: XIII-XVIII wiek (dar dla zamku w 1889 roku).
Materiały i technika: stal, skóra, drewno, tkanina; kucie, odlewanie, stolarka, tkanie.
Panoplium złożone z dziewięciu elementów uzbrojenia. W jego centralnym punkcie umieszczono okrągłą tarczę obciągniętą skórą. W górnej części belki, do której została przymocowana, znajdowała się kusza myśliwska z naciągiem w typie lewara niemieckiego. Dolną część belki zdobił puginał typu lewak oraz para pistoletów skałkowych. Za tarczą, ułożono na krzyż szponton z ozdobnym chwostem oraz miecz dwuręczny typu flamberg. W poprzek tarczy wetknięty został miecz jednoręczny w pochwie z brakującym trzewikiem. Całość opatrzono tablicą z następującym tekstem:
„Stephanie von der Wickerau Gräfin von Krockow geboren von Somnitz gestorben den vierzehnten December 1888 widmet der Marienburg beifolgende Waffen aus dem Nachlasse ihres verstorbenen Gatten des Johanniter Ritter Reinhold von der Wickerau Grafen von Krockow auf Krockow”.
(„Stephanie von der Wickerau hrabina Krokowej z rodu Somnitz, zmarła czternastego grudnia 1888 r., poświęca Malborkowi broń będącą spuścizną po zmarłym mężu, rycerzu joannickim, Reinholdzie von der Wickerau, hrabim Krokowej na Krokowej”).
Krokowa to niewielka wieś kaszubska położona w powiecie puckim, odnotowana w 1324 roku jako własność rycerza Przybysława Mestkowica z Jeldzina. Pod koniec XIV wieku zaczęto budować w niej zamek, który dziś, po licznych przebudowach pełni funkcję hotelu, restauracji oraz muzeum. W 1448 roku poprzez małżeństwo z Katarzyną, córką wdowy po ostatnim dziedzicu Krokowej, właścicielem dóbr krokowskich został rycerz Jerzy von der Wickerau, podkomorzy oraz komornik wielkiego mistrza Konrada von Erlichshausen. Nazwiska rodowe pochodziły od miejscowości, które posiadali konkretni właściciele. W tym wypadku ród Wickerau bierze swoją nazwę od wsi Wikrowo w powiecie elbląskim. Wymieniony na tablicy Reinhold von der Wickerau, to Reinhold Döring Giberto von der Wickerau, hrabia Krokowej. Urodził się w 1845 roku w Krokowej. W wieku 31 lat ożenił się ze Stefanią von Somnitz pochodzącą z Wrześcia (niem. Freest). Zmarł rok po ślubie w 1877 roku w Pizie, w Toskanii. Jego żona przeżyła go o 11 lat, przekazując uzbrojenie należące do męża zamkowi w Malborku. Jako że zmarła pod koniec roku, to militaria trafiły na zamek dopiero w 1889 roku, na co wskazuje między innymi data wykonania tablicy. Od tego momentu podziwiać je można było na ścianie zachodniej Sali Królewieckiej w Pałacu Wielkiego Mistrza. Biorąc pod uwagę elementy uzbrojenia składające się na panoplium ciężko uznać je za broń stosowaną osobiście przez hrabiego. Pośród nich znajduje się zarówno miecz jednoręczny datowany na XIII wiek, jak i miecz dwuręczny z 1 połowy XVI wieku, czy też szponton z wieku XVIII. Tablica określa wprawdzie hrabiego jako „rycerza joannickiego”, ale odnosi się to do tradycji hrabiów Krokowej, którzy wstępowali do zakonu Kawalerów Maltańskich zwanych również joannitami. Zakon ten w drugiej połowie XIX wieku zaczął otwierać stowarzyszenia świeckie, będące odtworzeniem dawnej struktury przeoratów. W 1877 powstało Stowarzyszenie Włoskie i to prawdopodobnie do niego wstąpił hrabia Reinhold mając na względzie fakt, że zmarł w tym samym roku we Włoszech. Możliwe więc, że samo uzbrojenie było po prostu częścią kolekcji hrabiego, który podobnie jak inni przedstawiciele warstwy szlacheckiej w tamtym okresie, mógł zbierać antyki, w tym między innymi militaria.
(oprac. dr D. Gosk)
Ilustracje:
Bildarchiv Foto Marburg https://www.bildindex.de/document/obj20703204
Muzeum Zamkowe w Malborku MZM/DH/1926.11