Witraż „Dietrich von Bern” z Wielkiego Refektarza

proweniencja: Berlin?

warsztat: Franz Lauterbach

technika: witrażownictwo

materiał: szkło, ołów

data powstania: 1908−1909 r.

data utraty dzieła: lata 1945−1960

Witraż o wymiarach 55 x 158 cm, złożony z 3 kwater, oprawiony w prostokątną, drewnianą ramę z dwoma  zawiasami i zawieszony na hakach lewego ościeża okna nr 6 po zachodniej stronie sali (patrz: rzut).

Pełnopostaciowy wizerunek Dietricha von Bern, bohatera niemieckich, średniowiecznych eposów rycerskich. Dojrzały mężczyzna o jasnych włosach, z długimi wąsami, ukazany en face, w rozkroku, z głową zwróconą w prawo. Ubrany w skórzany pancerz z naramiennikami, nabijany ćwiekami, z wymalowanym na piersi herbem w kształcie głowy niedźwiedzia. Przedramiona osłonięte karwaszami. W prawej ręce trzyma obnażony miecz skierowany ostrzem do góry, w lewej, na wysokości kolan, tarczę ze wspomnianym herbem. Włosy przewiązane opaską, na nogach stalowe nagolenniki i ostrogi. Z tyłu, za lewą nogą widoczna pochwa miecza. Na banderoli wijącej się dookoła głowy inskrypcja: „Dietrich von Bern”, druga, nieczytelna, poniżej stóp. Tło przedstawienia wypełnione w górnej partii witraża niewielkimi, prostokątnymi polami, w dolnej stylizowanymi motywami roślinnymi.

Jeden z witraży wchodzących w skład zespołu prezentującego poczet „Najlepszych Bohaterów” – cyklu ikonograficznego stworzonego ok. 1902 r. przez Conrada Steinbrechta z zamiarem wykorzystania w oknach  Wielkiego Refektarza, nawiązującego do znanego w średniowieczu motywu „Dziewięciu Bohaterów”.

Lit.: Geschäftsbericht des Vorstandes des Vereins für die Herstellung und Ausschmückung der Marienburg für die Zeit vom 1. Oktober 1902 bis zum 1. Oktober 1905, Danzig 1905, s. 5; R. Rząd, Zespoły heraldyczne w dekoracji Wielkiego Refektarza na Zamku Średnim w Malborku w XIX i XX wieku, Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego, Nowa Seria, t. 1 (12), 1993, s. 121−123.

(oprac. R. Rząd)