autor: nieznany
miejsce powstania: Prusy Zachodnie
czas powstania: ost. ćw. XVIII w.
technika: kucie, wycinanie, nitowanie, formowanie, polichromia
materiał: żelazo, blacha żelazna, blacha miedziana
wymiary: nieznane
data utraty dzieła: 1945 rok
obecne miejsce przechowywania – nieznane; przypuszczalnie zniszczona w marcu 1945 roku
Wywieszka o obrysie dającym się wpisać w wertykalny prostokąt, krawędzie boczne i dolna częściowo perforowane. Całość płaska, z blachy i taśm żelaznych, za wyjątkiem kul z blachy miedzianej umieszczonych w narożnikach wywieszki. Kule z równoległym półwałkiem na obwodzie. Centralą część stanowił arkusz blachy wypełniony dekoracją malarską. Ujęty jest dwiema listwami, których górne końce uformowano w okrągłe ogniwa. Od dołu arkusz zamyka żelazna listwa. Od góry listwa zamykająca pole kompozycji malarskiej jest dłuższa, wychodzi po obu stronach na boki; do jej krańców przynitowane zostały prostopadłe taśmy o postrzępionych zewnętrznych krawędziach, dołem połączonych prostą taśmą. Stanowią one usztywnienie i konstrukcję dla arkusza blachy z wydzielonym polem centralnym i częściowo ażurową bordiurą na krawędziach. Pod dolną taśmą „fartuszek” o dekoracyjnie wyciętej krawędzi, w dolnej partii perforowany.
Kompozycja przedstawia dwóch mężczyzn w czarnych surdutach, bez nakrycia głów, w białych koszulach z czarną muszką. Trzymają oni nad znajdującym się pomiędzy nimi kozakiem, dużą koronę typu otwartego. Mężczyzna po prawej stronie jest wyższy, dlatego korona trzymana jest nierówno, z przechyłem w stronę niższej postaci. Na dolnej krawędzi ażurowej roślinnej bordiury znajduje się biały nieczytelny zapisany kursywą napis, zapewne w języku niemieckim. Dwuwierszowa inskrypcja o identycznym wyglądzie „na fartuszku” (także nieczytelna). Wycięcia i malatura bordiury i „fartuszka” naśladujące liście akantu.
Wywieszkę eksponowano w pomieszczeniu drugiej kondygnacji Wieży Kleszej, do 1945 roku zwanego Izbą Rzemieślniczą, w której gromadzono materialne pamiątki kultury cechowej, przede wszystkim lokalnej – malborskiej. Najprawdopodobniej była szyldem malborskiego cechu szewców. Zabytek o metryce sięgającej ostatnich dwóch dekad XVIII w. był zapewne wielokrotnie przemalowywany. Przedstawienie reprezentantów cechu z atrybutem w postaci kozaka namalowane zostało krótko przed lub po połowie XIX w.
(oprac. B. Butryn)
Marienburg Baujahr 1915, il. 16.