Portret Benedikta Waldecka, ok. 1849/1850

autor: Wilhelm Bülow, rysownik i grafik, wydawca A. Felgner, Berlin

grafika książkowa; papier, litografia barwna i czarno-biała

wymiary: 220 x 180 mm

dawny numer inw.: Inw. HMM W. Pr. 173

data utraty dzieła: po 1945 r.

27 maja 1925 roku Waldemar Heym zakupił na aukcji, zapewne w Berlinie, barwny linoryt z portretem Franza Leo Benedikta Ignatza Waldecka (1802─1870), poety, prawnika, sędziego trybunału, członka Pruskiego Zgromadzenia Narodowego, jednego z czołowych liberałów podczas niemieckiej rewolucji przełomu lat 1848/1849. Określenie Waldecka jako „człowieka ludu” wiązało się historią, bowiem na początku negocjacji parlamentarnych w 1848 roku jego osoba została wysunięta na kandydata na prezydenta. Dążył do zmian w pruskiej konstytucji, które ograniczałyby władzę króla i do skodyfikowania uprawnień związków zawodowych. Z tego powodu, po stłumieniu wystąpień, 16 maja 1849 roku aresztowano go pod zarzutem udziału w spisku i planu zamachu na króla Prus. Ostatecznie został uniewinniony. W latach 60. XIX wieku był politycznym przeciwnikiem Otto von Bismarcka.

Zaginiona grafika tak, jak poprzednia, o której możesz przeczytać TUTAJ, jest dziś bardzo rzadka, choć w momencie zakupu miała wartość, jak i pozostałe, zaledwie 3 marek. Zakładamy, zgodnie ze wskazówką Waldemara Heyma, że kompozycja jej była identyczna jak dwóch wymienionych w kwidzyńskim inwenatrzu litografii portretowych autorstwa Bülowa. W górnym prostokątnym kadrze znajdował się portret siedzącego mężczyzny w średnim wieku, o twarzy okolonej bujnymi bokobrodami. W tych samych miejscach pod grafiką portretową zamieszczone były informacje dotyczące autora i wydawcy. Poniżej, centralnie ulokowana została grafika sytuacyjna. Najprawdopodobniej przedstawiała podobną scenę jak w historii Kinkla, a mianowicie wnętrze celi więziennej i siedzącego w niej mężczyznę pomiędzy łóżkiem ustawionym pod okratowanym oknem a stołem z książkami i dzbankiem wody. Po jej obu stronach był zapewne napis „Waldeck|Mann des Volkes” (Waldeck|człowiek ludu), który w inwentarzu kwidzyńskiego muzeum został zapisany przez Heyma.

Bibl.: Manfred Botzenhart, Benedikt Waldeck (1802-1870), [w:] Westfälische Lebensbilder, Bd. 13, Münster 1985, s. 108‒129; https://www.lwl.org/westfaelische-geschichte/portal/Internet/finde/langDatensatz.php?ur||D=1623&url_tabelle=tab_person/

(oprac. dr B. Pospieszna)