Proweniencja: Prusy Królewskie
Warsztat: lokalny, pomorski
Wyrób garncarski; odcisk z matrycy, obróbka ręczna, suszenie, angobowanie, szkliwienie na kolor zielony związkiem metalu, kilkakrotne wypalanie; wymiary: na podstawie porównań z kaflem ze sceną „Zwiastowania” (MzM/1c/IV/02, MzM/1c/XII/01) ze zbiorów malborskich, można domniemywać, że wymiary kafla były zbliżone, czyli wys. 28,5 cm, szer. 18,5 cm, głębokość ok. 2,5 cm
Sygnatury, napisy: brak
Nr przedwojenny inw.: nieznany
Data utraty dzieła: 1945–1961
Obecne miejsce przechowywania, inw.: nieznane
Bibl.: Schmid, Hauke 1925, s. 6, Abb. 6; Pospieszna 2013, s. 63, kat. 19.
Kafel ten według konserwatora Bernharda Schmida pozyskano z terenu zamku malborskiego. Do naszych czasów nie zachował się. Można domniemywać, iż znajdujący się obecnie w zbiorach Inwentarza Pomocniczego Kolekcji Kafli mały fragment z dekoracją „rybich pęcherzy” (MZM/K/IP/281, dawniej MZM/K/d/281) mógł pochodzić z tego lub podobnego kafla.
Kafel płytkowy lub niszowy o kadrze prostokąta stojącego. Dekoracja figuralna opracowana w wysokim reliefie i zamknięta prostokątną ramą, profilowaną i fazowaną ku środkowi kompozycji. Głównym tematem jest przedstawienie królewskiej niewiasty, prawdopodobnie św. Doroty, z niebiańskim posłańcem w osobie małego chłopca, klęczącego po jej prawej stronie i podającego kosz z jabłkami. Scena ta zaprezentowana została na tle draperii ozdobionej ornamentem zmultiplikowanych „rybich pęcherzy”.
—————————————————————————————————————————————————
W zbiorach Muzeum Archeologicznego w Gdańsku znajduje się prawie kompletny kafel z wizerunkiem św. Doroty, z atrybutem w postaci koszyka z kwiatami i owocami umieszczony na tle o dekoracji kwiatowej (ryc. 2, fot. K. Wiącek), ale ujęty tak samo opracowaną i fazowaną ramą. Jego wymiary: wys. 29,5 cm, szer. 18 cm, gęb. 4 cm (inw. MAG/GD/255/098/01/5851). Pozyskany został z badań przy Hotelu Monopol. Oprócz wymienionego znajduje się też w zbiorach MAG fragment kafla przedstawiający nogi i obute stopy na ornamentalnym tle, identycznym jak w przypadku kafla malborskiego. Odnaleziono go w 2013 roku w trakcie badań ratowniczych przy ulicy Kleszej. Oba gdańskie artefakty archeologiczne są podobne do malborskiego zaginionego kafla, pod względem stylistycznym i prawdopodobnie technicznym. Można z dużą dozą prawdopodobieństwa przypuszczać, iż mogły pochodzić z tego samego warsztatu.
(oprac. dr B. Pospieszna)
