Proweniencja: Gdańsk (?), Królewiec (?), Elbląg (?)
Warsztat: nieznany
Wyrób bursztynowy: drewno, bursztyn, kość słoniowa; wymiary: 7,3 x 14,8 cm
Sygnatury, napisy: brak
Nr przedwojenny inw.: nieznany
Data utraty dzieła: 1945 r.
Obecne miejsce przechowywania, inw.: Muzeum Zamkowe w Malborku, MZM/B/1020
Trzystopniowa podstawa pod krucyfiks, osadzona na czterech okrągłych spłaszczonych nóżkach, oklejona płytkami bursztynu w różnych odcieniach. Na podstopniach i na górnej płaszczyźnie podstawy, prostokątne plakietki z płaskorzeźbionymi w kości słoniowej przedstawieniami o treści religijnej, umieszczone na tle błękitnego jedwabiu. Na dolnym podstopniu wizerunki świętych: Piotra, Pawła, Jana Ewangelisty i Tomasza, na górnym z przodu Agnus Dei, po bokach motywy kwiatowo-wstęgowe, a na wierzchniej płytce Chrystus upadający pod krzyżem. Na bokach stopnia środkowego, umieszczone dwie wypukłe, przezroczyste plakietki reliefowane od spodu złotą folią z przedstawieniami architektonicznymi, wykonane w technice eglomisée. Natomiast w narożach środkowego schodka, zachowane dwie profilowane szyszki i dwa fragmenty postumentów.
Przedmiot stanowił niegdyś część większej całości – bezpośrednio na nim umieszczona była dwukondygnacyjna nadbudowa, zdobiona plakietkami z kości słoniowej, flankowana uszakami, nad którą wznosił się krzyż z figurą Chrystusa, wykonaną
z kości słoniowej. U stóp krzyża znajdowały się bursztynowe figurki Matki Boskiej i św. Jana, osadzone na konsolkach z kości słoniowej. W roku 1825 radca rządowy Johann Müller z Królewca podarował ołtarzyk do dobudowanej kaplicy św. Katarzyny w Pałacu Wielkich Mistrzów w Malborku. W 1917 roku ołtarzyk został przeniesiony do tzw. „Izby pamięci” Theodora von Schöna, znajdującej się w górnej kondygnacji piwnic w Pałacu Wielkiego Mistrza, gdzie umieszczono go w specjalnie wykonanej przeszklonej szafce formą przypominającą neogotycką architekturę. W zbiorach zamkowych obiekt pozostawał aż do II wojny światowej, po czym zaginał. W 1973 roku Muzeum Zamkowe w Malborku zakupiło od prywatnego oferenta z Krakowa podstawę zaginionego ołtarzyka. O losach krucyfiksu wieńczącego całość nic nie wiadomo.
(oprac. R. Bartkowski)
